Swammerdam 12 of de wereld van Van der Laan

Zoveel kraakpanden staan er op de lijst van de gemeente om binnenkort ontruimd te worden. Voor het SPOK is het prijsschieten, zoveel van deze panden hebben waanzinnige verhalen. Met een beetje uitzoekwerk komt het een na het andere speculatieverhaal naar boven. En de vraag rijst,.. ‘gaat de Gemeente Amsterdam dit echt ontruimen en op die manier speculanten trakteren?‘ Het lijkt er verdomme wel op.

Deze keer het verhaal van het monumentwaardige koetshuisje Swammerdamstraat 12.

Huidige eigenaar is LFB Vastgoed Ontwikkeling van Rene Barmentloo maar zo is het niet begonnen. In de jaren ’50 kwam het koetshuisje op nummer 12 samen met Swammerdamstraat 10 in bezit van de familie Roettschaefer die beide panden uiteindelijk in 2004 verkoopt aan Rene van Wiltenburg en Arjan Bart Bakker, voor een bedrag van € 560.000,-. Dit is het begin van een boeiende speculatiecarrousel.

Het duo Van Wiltenburg en Bakker verkoopt alleen Swammerdamstraat 12 namelijk in mei 2006 voor € 675.000,- aan Diacra Holdings BV, een bedrijf van Erik van Toorenburg.De waardestijging van € 560.000 voor twee panden in 2004 naar € 675.000 voor een pand in 2006 is op z’n minst spectaculair te noemen.

Meer speculatie…
Ook in de Pijp zitten Van Wiltenburg, Bakker en Van Toorenburg samen in een razendsnelle ABC transactie. Op 3 maart 2007 koopt Diacra de begane grond Ceintuurbaan 410 aan voor € 225.000. Dit blijkt een ABC constructie, verkoper Rear BV van Rene van Wiltenburg en Arjan Bart Bakker had deze hut op dezelfde dag voor maar € 185.000 verkregen.

Deze deals bevallen blijkbaar heel erg goed want op 27 maart 2007 kopen Van Toorenburg, Van Wiltenburg en Bakker samen de panden Prinsengracht 472 t/m 478 van Rembrandtplein Monumenten Beheer en Gersteland. Het zijn dus ook gewoon ‘zakelijk partners’. De doorverkopen met grote waardestijgingen lijken op die manier dus op de Witte Reus. Waarom bestaat er eigenlijk BIBOB?

In augustus en september 2006 vraagt Diacra vergunningen aan voor de fundering en gedeeltelijke sloop van Swammerdamstraat 12, op 23 maart 2007 worden beide vergunningen verleend. Op diezelfde dag sluit Diacra de koopovereenkomst met LFB Vastgoedontwikkeling. Bijna minuten later ontstaat het astbest schandaal rond Diacra waardoor zelfs enkele Bouw en Woningtoezicht ambtenaren uit West en Oud-Zuid in de cel terecht komen.

Het lijkt erop dat de verlening van de vergunningen in maart 2007 voorwaarde was voor de koopovereenkomst. Met de levering in juni 2008, op het hoogtepunt van de vastgoedbubbel, wordt LFB voor € 874.000 eigenaar van Swammerdamstraat 12. Wederom een enorme waardestijging: maar liefst twee ton in twee jaar. Enkele maanden voor de levering vraagt LFB een nieuwe bouw- en sloopvergunningen aan voor het realiseren van een parkeergarage onder het monumentwaardige koetshuis. Tevens wil Barmentloo een extra verdieping op het pand bouwen, waardoor het karakterestieke pand definitief wordt verpest.

Bouwen?
In juni 2009 maakt LFB een nog absurder bouwkundig plan, waarbij de voorgevel van het koetshuisje doormidden wordt gezaagd, er maar liefst twee glazen verdiepingen tussenkomen en de bovenkant van de oude gevel er bovenop wordt gezet. Dit bizarre plan gaat de welstandcommissie veel te ver en verwijst het plan naar de prullenbak. LFB dient echter in juli 2009 exact het zelfde plan nogmaals in. Maar de Welstandscommissie zit niet te slapen: “Bezwaar. De aangeleverde tekeningen zijn niet gewijzigd ten opzichte van het op 3 juni beoordeelde voorstel. Derhalve wordt verwezen naar het eerder geformuleerde advies.” = prullenbak. Hierop laat LFB tijdenlang niets meer van zich horen. Al die tijd staat het koetshuisje op nummer 12 leeg. Dacht je,… anderhalf jaar later in april 2011 ontmantelt de politie een professionele wietplantage op zolder van Swammerdamstraat 12.

Op zondag 10 juli 2011 worden de bovenetages van Swammerdamstraat 12 gekraakt. Nog binnen 24 uur na de kraakactie parkeert een enorme zwarte Range Rover in de Swammerdamstraat waarna enkele grote jongens de benedenverdieping van Swammerdamstraat 12 binnenbreken en de krakers op de bovenverdieping proberen uit het pand te rammen. Dat lukt niet. Ondertussen staat de Range Rover weer gewoon voor de Maasstraat 156, het kantoor van LFB, geparkeerd. De krakers echter bleven altijd alert op nieuwe knokploegfratsen van de eigenaar van het pand.

Frappant detail: enkele ooggetuigen vermelden dat de knokploeg heeft voorverzameld in Swammerdamstraat 19hs. Dat is ook niet zomaar een pand. Een beetje uitzoekwerk leert dat tussen 2006 en 2009 het pand Swammerdamstraat 19 maar liefst vijf keer is doorverkocht met een bijbehorende prijsstijging van 410,000 euro in 2006 tot 1,075,000 euro in 2009. Guess what, die vijf eigenaren waren (1) Johanna II, (2) Capital Investments, (3) André de Boer Naarden Beheer B.V. en Spectrum Unlimited B.V, (4) LFB en uiteindelijk (5) IB Imperium van Barry van Suijdam. Allemaal SPOK favorieten! Inmiddels staat de begane grond van Swammerdamstraat 19 (te koop voor € 825.000, ohnee, nu verlaagd naar € 749.000) ongeveer drie jaar leeg. Naar verluidt zitten er nu enkele junkies als antikraak in de patserige woning.

Swammerdamstraat 12: monument in gevaar
Maar meer dan dat, de krakertjes starten een lobby om het pand als monument erkend te krijgen. Het is ook wel wat apart dat dit schitterende koetshuisje, ontworpen door architectenduo Vuyk en van Rossum oa verantwoordelijk voor het ontwerp van Carre en het Bankgebouw Singel 250 (het postkantoor), geen monument is. Inmiddels heeft erfgoedvereniging Heemschut een monumenten aanvraag gedaan. Met een dergelijke monumenten aanvraag geniet het pand monumentale voorbescherming waardoor LFB met wel of niet vergunde redelijk bizarre bouwplannen hoe dan ook niet uit kan voeren en waarschijnlijk nog flink zal moeten aanpassen.

Jarenlange leegstand, drie keer doorverkocht met absurde waardestijging, hoofdrollen voor bekende Amsterdamse speculanten, meerdere vergunningen en nooit aan de slag gegaan, wietplantage, knokploeg, geen enkel spoedeisend belang en de traktatie van de Gemeente Amsterdam is …. lege oplevering aan de eigenaren doormiddel van ontruiming!

De krakers pleiten hier bij het koetshuisje voor structureel betaalbaar gebruik en behoud van architectonisch en historisch belangrijke panden. En Van der Laan trommelt zichzelf op z’n borst en brult met de kracht van een gorilla in uniform: “Law and Order, ik voer den wet uit!!!” ja, je neus.